Danh sách vật dụng sinh hoạt đặc trưng, khác biệt của người Thái 

ở Tây Bắc

1. Khu Bếp

Bếp lửa đun trên nhà sàn nên được gia cố khá cẩn thận và cầu kỳ, nền khu vực đun sẽ được đóng khung hình vuông rộng khoảng, 1,5×1,5m, bo viền bằng gỗ chắc chắn, sàn bếp sẽ được lót một lớp đất sét, khá dày, đảm bảo việc đun nấu an toàn trên sàn nhà. Trên sàn bếp là kiềng 3 chân hình tròn huyết (giống kiềng của người Kinh). Phía bên trên, cách mặt bếp khoảng 1.5m sẽ có một cái giá được làm bằng tre, nứa. Đây là nơi người Thái thường để các loại gia vị khô, treo thịt, cá nhằm sấy khô ăn dần.

Dụng cụ thường dùng nhất của người Thái để chế biến các món ăn gồm có:

– Ninh (làm bằng đồng)

– Chõ có 2 loại: Chõ gỗ (làm bằng thân cây đục rỗng để đồ cơm xôi); Chõ tre, luồng (làm bằng thân cây tre, luồng lớn, dùng để đồ rau, thịt cá).

– Cóm khẩu (Đan bằng nứa, gồm 2 phần lắp khít vào nhau, mở ra sẽ được 2 phần riêng):

– Mâm mây (Đan bằng cây mây, có chân cao khoảng 30cm rộng 70-80cm)

– Cắp nặp (dụng cụ để gắp than, đun củi trong quá trình đun bếp)

– Cối tay (loại cối nhỏ làm từ thân cây có đường kính khoảng 20cm) có cối thì phải có chày

– Ghế mây (Đan bằng cây mây, có chân, hình tròn, cao khoảng 20,30cm)

2. Kho thóc (láu khảu)

Đây là nơi cất giữ các cum thóc sau khi gặt và đã phơi khô. Thường là một ngôi nhà nhỏ, 1 gian, ko có trái, có sàn cao khoảng 60-80cm. Có cầu thang đi lên ở 1 đầu nhà. gầm sàn thường không dc sử dụng vì rất thấp.

– Cối đôi lớn (loong) hôm trước đã quay

– Cối dã dùng chân( moong)

– Cối đứng lớn (thường dùng cho 2 người cùng đúng dã)

– Cối dã nước (đưởng).

– Cối dã dùng quạt nước thay cho sức chân đạp. (đưởng lốc)

– Nghẹo (để cặp lúa đập)

– Sạt thay bạt

3. Dụng cụ làm ruộng, nương

– Cày chìa vôi

– Bừa (răng gỗ, tre)

– Thuổng, mai

– Dao nhọn (bao dao), dao  to bản

–  Ếp (hình ovan được đan từ tre, nứa, đường kính khoảng 15cm. Người phụ nữ Thái thường đeo bên hông khi đi làm đồng, làm nương.

– Gùi (đan bằng tre, nứa, mây, hình trụ rộng khoảng 50cm, cao khoảng 50cm. Gùi của người Thái thường được làm 1 dây, đeo vòng từ sau lên trên trán)

– Liềm (dùng để gặt, sau này mới có)

– Hép (dùng để hái lúa)

4. Cọn nước

5. Dụng cụ dệt vải

Người Thái dùng 1 chất liệu chính là bông để se sợi, dệt vải. Các hoa văn, họa tiết chủ yếu được hình thành từ các khối vuông và quả trám. Nhuộm sợi trước khi dệt ỉu phải (cán bông)khung gỗ, mạc phương, bật bông (cồng), ló phái, sa xe sợi, pìa, khung cửi (go), nả pha lai đèng, địu (đà), nôi (đan bằng tre, nứa thưa, lót chăn)

(Nội dung đang được cập nhật thêm)

Link tham khảo thêm: https://vov.vn/du-lich/ep-khau-vat-dung-gan-lien-voi-cac-gia-dinh-nguoi-thai-tay-bac-893353.vov