Du lịch

TỔNG QUAN MÔ HÌNH LÀNG NÔNG NGHIỆP DI SẢN AGRITAGE VÀ AGRITAGE +

Việt Nam là một quốc gia có nền văn hoá nông nghiệp. Trải qua nhiều thế hệ, văn hoá nông nghiệp đã trở thành đặc trưng của con người Việt Nam: luôn tôn thờ, gắn bó, hoà hợp với thiên nhiên và đề cao lối sống cộng đồng, làng xóm. Ngày nay, nông thôn Việt Nam đang phải đối mặt với nhiều thách thức lớn. Biến đổi khí hậu khiến thiên tai, lũ lụt xảy ra thường xuyên hơn. Canh tác nông nghiệp lạm dụng hoá chất khiến tài nguyên đất và nước bị suy thoái nghiêm trọng. Nông dân tìm cách di cư ra các đô thị để kiếm việc làm và thu nhập khiến kết cấu cộng đồng làng xã đang dần thay đổi và có nguy cơ tan rã.

Trong bối cảnh này, mô hình Làng nông nghiệp di sản (Agritage) ra đời như một sáng kiến điển hình trong phát triển sinh kế bền vững cho nông dân. Agritage là tên viết tắt, được ghép bởi hai chữ tiếng Anh: Agriculture (Nông nghiệp) và Heritage (Di sản). Agritage có thể hiểu là: Nông nghiệp di sản. Xuất phát điểm từ lòng tự hào về một quốc gia có nền văn hoá nông nghiệp lâu đời, Agritage Việt Nam trân trọng những tri thức bản địa của dân tộc, các giá trị văn hoá của các tộc người sống trên dải đất hình chữ S. 

Làng nông nghiệp di sản được định nghĩa là một địa điểm có đầy đủ 5 yếu tố cấu thành, bao gồm: 

(i)  Sinh kế bền vững và an ninh lương thực. Những cư dân ở Làng nông nghiệp di sản bằng sức lao động và áp dụng tri thức bản địa, kết hợp ứng dụng khoa học công nghệ trong canh tác nông nghiệp sẽ đảm bảo có đủ lương thực cho gia đình và cộng đồng. Họ cũng có được việc làm, tạo thu nhập thông qua các hoạt động sản xuất và kinh doanh nông sản của làng. 

(ii) Đa dạng sinh học trong nông nghiệp. Chúng tôi cố gắng làm đa dạng các loài động vật, thực vật, vi sinh vật trong các hoạt động canh tác nông nghiệp, nuôi trồng thuỷ sản, khai thác lâm sản tại bản. Bằng việc duy trì hoạt động canh tác thuận tự nhiên như sử dụng phân bón vi sinh tự chế, trồng các loài cây, cỏ theo hướng cộng sinh, và diệt trừ sâu bệnh theo nguyên lý thiên dịch…đã giúp nông dân tại các làng Nông nghiệp di sản ứng phó với tình trạng khô hạn, sói mòn, sạt lở đất và làm giàu thêm các vi sinh vật trong đất. Những nguồn gen bản địa hoặc những nguồn gen quý từ các vùng khác được sưu tầm, lưu giữ và nhân giống tại làng để phục vụ hoạt động canh tác của cộng đồng hoặc chia sẻ cho những vùng khác.

(iii) Hệ thống tri thức bản địa 

trong canh tác nông nghiệp được khôi phục và lưu giữ. Ví dụ, tại Làng nông nghiệp di sản Vân Hồ, nơi có cư dân sinh sống chủ yếu là người dân tộc Thái và Mường với nét văn hoá thung lũng đặc trưng. Họ có kinh nghiệm lâu đời trong việc tận dụng sức nước và điều khiển nguồn nước phục vụ canh tác nông nghiệp. Agritage Việt Nam và cộng đồng đã cùng nhau khôi phục lại và sử dụng các coong nước, mương dẫn nước phục vụ hoạt động canh tác nông nghiệp. 

(iv) Hệ thống giá trị văn hoá và tổ chức cộng đồng. Tại làng Nông nghiệp di sản, các yếu tố văn hoá cộng đồng được người dân cùng nhau lưu giữ. Chúng tôi phát triển du lịch cộng đồng để người dân vừa có việc làm, tạo thu nhập, vừa tự hào về nguồn cội. Tôn trọng các cấu trúc cộng đồng hiện có và quyền tự chủ cao nhất của cộng đồng bằng cách thành lập các Hợp tác xã cộng đồng với sự tham gia điều hành của dân làng. Hợp tác xã cộng đồng sẽ là tổ chức đại diện cho quyền lợi của dân làng, đứng ra hợp tác với các đối tác khác nhau nhằm tạo cơ hội phát triển cho cư dân Làng nông nghiệp di sản. 

(v) Hệ thống cảnh quan đặc trưng. Một làng Nông nghiệp di sản đúng nghĩa còn là nơi lưu giữ được những hệ thống cảnh quan mang đặc trưng của văn hoá cộng đồng. Ví dụ, tại Làng nông nghiệp di sản Vân Hồ, là nơi sinh sống của cư dân Thái với văn hoá thung lũng đặc trưng. Họ chung sống hài hoà với suối và rừng. Do vậy, trải qua nhiều thế hệ, họ vẫn cùng nhau giữ gìn suối cá tự nhiên và rừng già. Đến Làng nông nghiệp di sản Vân Hồ, chúng ta sẽ được chiêm ngưỡng những khung cảnh trùng điệp của cây rừng, các thảm thực vật, hệ thống hang động nguyên sơ. Đặc biệt, dòng suối trong vắt với những loài cá tự nhiên được đưa vào hương ước để bảo vệ, không đánh bắt.

Vân Hồ Agritage lan toả và nhân rộng các giá trị của Làng nông nghiệp di sản như thế nào? Thực tế không phải dễ dàng để tìm kiếm 1 địa điểm nhân rộng đáp ứng đầy đủ cả 5 tiêu chí về Làng nông nghiệp di sản. Do vậy, chúng tôi lựa chọn địa điểm nhân rộng theo khả năng đáp ứng hai trong năm tiêu chí nhận diện về Làng nông nghiệp di sản. Ví dụ, các điểm nhân rộng đáp ứng đủ 2 tiêu chí về sinh kế bền vững và đa dạng sinh học trong canh tác nông nghiệp được gọi là những điểm Agritage+. Những Agritage+ này sau khi được lựa chọn sẽ cùng tham gia vào chuỗi cung ứng nông sản của Agritage.

Báo giá dịch vụ tại Vân Hồ Agritage: VHA 2023.Báo giá loại phòng

CÁC SẢN PHẨM TOUR HIỆN CÓ TẠI VÂN HỒ AGRITAGE: